TÜBİTAK’ın desteklediği, UNAM’ın yöneticiliğini üstlendiği TÜBİTAK 1004-Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı, hazırlık aşaması iki yılı bulan ve TUSAŞ, Şişecam, Vestel gibi önemli sanayi kuruluşları ve Bilkent Üniversitesi, AGÜ, ESTÜ ve TOBB ETÜ gibi önemli akademik kurumlar dahil olmak üzere 20’ye yakın katılımcı ve destek paydaşı ile bu yıl resmi olarak başlamıştır. Dört yıl sürecek program süresince teknoloji hazırlık seviyesi 3, 4, 5 olarak sınıflandırılan teknolojilerin 6, 7, 8, 9 seviyelerine çıkartılması ve bu şekilde katma-değerli yüksek bu teknolojilerin yerli ve milli üretimi amaçlı ülkemize kazandırılması hedeflenmektedir.

Bunlarla birlikte, programa dahil olan tüm kurumların kendi sektörlerindeki özgün ürünlerin geliştirilmesi için teknolojik kazanımlarının her aşamada ortak ve çok yönlü fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Program dahilinde 5 ana teknoloji grubu kazandırılmaktadır. Bunlar, Nanomalzemeler, Şeffaflar, Yapısallar, Aviyonik Ekranlar ve İleri Teknoloji Cam teknoloji gruplarıdır. Örneğin, TUSAŞ’la birlikte Hürjet’in hem yapısal parçaları hem kanopi şeffaf kısımları için teknoloji kazanımları yürütülürken, aynı zamanda UNAM’da kazandırılan kuantum malzeme teknolojileriyle hem Vestel’in ekran teknolojileri uygulamaları için hem Milli Uçağın aviyonik ekranı için girdi sunulmaktadır. Diğer yandan, ileri cam üzerine çalışmalar hem Şişecam’ın hem Vestel’in piyasada bulunan nihai ürünlerinin geliştirilmesine hizmet etmektedir.

Dört yıl boyunca A1 takımı paydaşlarıyla TÜBİTAK 1004-Mükemmeliyet Merkezi Destek Programı’nda kazandırılan çok sayıda teknoloji başta savunma sanayi, dayanıklı tüketim ürünleri, elektronik, cam olmak üzere çeşitli sektörlerde katma değerli yüksek teknoloji ürünleri olarak can bulurken ülke ekonomisine doğrudan katkı yaratması hedeflenmektedir.

UNAM olarak yöneticiliğini yaptığımız α-1 programımızda, ülke ekonomisine doğrudan katkı sağlayacak 1004 programımızın çıktılarının toplumsal yaygın etki ve faydasını artırma ve analiz etmeye yönelik “α-1 Araştırma Programının Toplumsal Yaygın Etkisi ve Faydası” projesi yürütülmektedir. Bu kapsamda tüm konsorsiyum paydaşları ile birlikte “α-1 Programının Toplumsal Etki Analizi Çalışması” yürütülmektedir.

Ülkemizin milli kritik, stratejik hedef teknolojilerinin yarattığı toplumsal yaygın etkisi ve faydasının yaratımı, tetiklenmesi ve ölçümü konusunda, “fayda yaratma”, “milli ekonomiye katkı” temelinde çok yönlü çalışmalar yürütülmektedir.

α-1 programımız kapsamındaki etki, yedi ana boyutta değerlendirilmektedir:

• Bilimsel ve teknolojik etki
• Sosyal etki
• Kurumsal ve organizasyonel etki
• Çevresel/ekolojik etki
• Ekonomik etki
• Politik etki (kamu araştırma ve inovasyon politikaları ve ulusal inovasyon sistemi bağlamında)
• Sürdürülebilir kalkınma etkisi (2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri bağlamında).
  
  

Programımızın dönem bazlı gelişmeleri, program başında oluşturulan TEA metodolojik çerçeve ve gösterge setleri temel alınarak tüm program paydaşlarımızla birlikte oluşturduğumuz aşağıdaki izleme verileri üzerinden analiz edilmektedir:

• Projede görev alan insan gücü
• Projeler kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar
• Program paydaşlarının fikri hak başvuru ve tescilleri
• Toplumsal, ekonomik ve çevresel etki yaratmaya yönelik faaliyetler
• Çıktılara ilişkin gelişme ve planlar
• Bilimsel yayınlar
• Bilgi transferi
• İş birliği
  
  

Bununla birlikte izleme verileri hem paydaşların sağladığı bilgi ve belgelerle desteklenmekte hem de proje ekibi bazlı mülakatlar yapılmaktadır. Ayrıca tüm paydaşlarımızla birlikte yapılan odak grup toplantıları ile toplumsal yaygın etki ve faydanın artırılmasına yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

Etki analizi çalışmamıza ek olarak konsorsiyumumuzdaki her resmi paydaşımız, ilgili teknik projelerinde tanımlı “α-1 Toplumsal Yaygın Etki ve Fayda için Çalışmalar” başlıklı iş paketi kapsamında kurum içi ve kurum dışı iletişim ve yaygınlaştırma çalışmaları yürütmektedir. Oluşan toplumsal yaygın etkinin tetiklenmesi ve yaygınlaştırılması konusunda, profesyonel kurumsal iletişim sorumlularımızla birlikte iletişim ve yaygınlaştırma çalışmaları yapılmaktadır.